Nielo-bastardo
Nigella hispanica
Ranunculaceae
Noms en français : Nigelle d'Espagne, Nigelle de France.
Descripcioun :La nielo-bastardo trachis dins li champ de cerealo. Mai emé lis erbicide, es uno planto que se vèi pu gaire. Ei pulèu basso (20-50 cm) e tambèn forto. Fai de poulìdi flour bluio. Pèr la destria de la pato-d'aragno que ié sèmblo, fau regarda que i'ague ges de bratèio que remounton sus li bord de la flour. Mai li fru se sèmbon pas. Coumpara emé Nigella damascena.
Usanço :D'estùdi an moustra que la nielo-bastardo caupié de mouleculo bono pèr lucha contro li baterìo. Dins d'ùni païs dóu levant, sa cousino Nigella sativa èi cultivado pèr n'en faire la recordo de grano coumestiblo.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Nigella
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Nigella hispanica L., 1753
(= Nigella gallica Jord., 1852 )
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786